Devi Prasad Paudel, widely known by his pen name Kewalpure Kishan, was born 85 years ago in Kewalpur, Dhading, to Bidya Devi and Hariprasad Paudel. Born into an agrarian family, he was deeply influenced by this, as it developed a great attachment towards the land and problems faced by the farming community in his life and literature. Thus, this relation with the agrarian background became very significant and the basis of his poetry in later days.
Literary Beginnings and Revolutionary Spirit
Kishan published his first ever in 2005 in
Yugvani, a magazine edited by renowned poet Lakshmi Prasad Devkota. It is since
then that his poetry and songs began to flow with the pain and struggle of the
Nepali peasant. His works, such as Bagh Aayo (2009), Nepal Nachho! Among them,
the following published poetry collections reach the very core of the struggles
of rural people by depicting their relentless toil and aspirations: Pachhar
Samatera, Chhi Chhi, Sanghrshako Thik Gara, Shankai Shankha, and Boki Khasyo,
published in 2010, 2012, 2015, 2016, and 2054 BS, respectively.
Kishan's poetry was not an artistic
enterprise but a revolutionary expression. Through his words, he assailed the
injustices perpetrated by the ruling classes and pleaded for social
transformation. According to Modnath Prasrit, a left-wing writer and leader:
"He was an innovator who was not enamored of personal wealth and
job." This resonates very well in the thought that in 2006, he himself
plowed a bull to spread the message that "Brahmin can also plow the
plough," signifying his move to renounce caste roles and join the farming
community.
Activism and Exile
At 15, Kishan moved to Kathmandu and began
participating actively in the movement 'Jayatu Sanskritam' while attending the
Sanskrit school.
This eventually snowballed into a complete
anti-Rana political movement when the student movement, which asked for the
inclusion of subjects such as civics, science, and English in Sanskrit schools,
got underway. Due to his involvement with the activism, Kishan was expelled,
along with hundreds of other students, from school. He then went to Banaras,
where he joined a gathering of influential figures including Pushpalal
Shrestha, Lakshmi Prasad Devkota, and Yudhprasad Mishra.
Literary Legacy
Apart from his writings, Kishan's
literature revolves around publishing several collections of poems and songs in
addition to Kewalpur's Andra Bhundi -an audio collection, Lake of Tears (2058),
a grief poem written after he lost his life partner Savitri. His poetry, raw in
the depiction of agrarian lifestyle, sored deep into the psyche of the readers
and made him find an established niche in Nepali folk literature.
Works by Kishan quite often used 'Zharra
words,' a powerful and direct style of language attacking the rulers for the
injustice perpetrated on the peasant class. His songs and poems were a medium
for the speechless rural community in Nepal to show their hopes, dreams, and
struggles.
Impact and Influence
Kewalpure Kishan is remembered as an
authentic farmer-poet, his works being idealistically blurred toward social
justice. His poetry documented the lives of Nepali farmers and helped inspire
in them a sense of pride and resilience. By shedding light on the beauty and
hardships of rural life, Kishan's words helped cultivate greater understanding
and respect for Nepal's agricultural heritage.
This has made him continue to be relevant
in Nepali literature and beyond, where some readers and literary enthusiasts
take comfort from his poignant account of agrarian struggles. Kishan's work
remains a testament to the enduring spirit of the farming community and the
transformative power of literature in advocating for social change.
देवकोटालाई चिठी
तिम्रो देश यहाँ रूँदै छ अहिले काढी पसिना भल
सिङ्गै देश अहो रूखो भईसक्यो को गर्छ खोई मल्जल
तिम्रो बुद्धि थियो तिमी अघि गयौ मेरो रह्यो तिर्सना
हे ! नेपालि कवी म यो हृदयले सक्तिन है बिर्सन ।
मेरो भेट भयो तिमीसित उता काशी बनारस् तिर
भोकै बस्तु पर्यो कठै तिमी बस्यौ घोप्टो नपारी शिर
धेरै गर्नु थियो बरा ! गईगयौ आलै छ है तिर्सना
हे ! नेपालि कवि सधैं भरि म त सक्तिन हैं बिर्सन ।
तिम्रो हाड ठुलो तिमि पनि ठुला मोटा थिए पाखुरा
मानौ, हौ कि तिम्रो त विश्वभरका साना-ठुला टाकुरा
धोको आज पुगेन ए गरूँ कसो लौ हेर यो तिर्सना
ए ! पाहाडी़ पुकारको तिमि बुवा सक्तिन है बिर्सन ।
सम्झन्छु तिमीलाई रात दिन नै आँसु छचल्किन्छ नि
क्यै एता पनि हेरिद्यौ त नि कवी बस्छु म छाँया मनि
बाँचेकै छु म ता अझै पनि त क्यै गर्नेछु हैं तिर्सना
हौ साहित्यिक फाँटका तिमि गुरु सक्तिन है बिर्सन ।
ठूलो छट्पटमा परेर अहिले नेपाल चियाउँछ
शंका लाग्छ मलाइ कुन्नि कसले यो देश घिस्याउँछ
मिल्ने छैन कुरो सुनिन्छ झगडा दुर्भाग्यको तिर्सना
ए ! नेपालि सुयोग्य कर्मठ कवी सक्तिन है बिर्सन ।
तिम्रा पुस्तकका ति ठेलि कति छन् गन्नै म ता सक्तिन
तिम्रा दुःख र दर्दका सब कथा भन्नै पनी सक्तिन
आजै औंशी परेछ रात भरिनै तिम्रै गरेँ चिन्तन
तिम्रै लागि भनेर अक्षरहरू जोडी गरेँ मन्थन ।
आधा बींडि टिपेर त्यो सडकमा स्वास्र्वाती नै तान्दथ्यौ
ख्यालै ख्याल महाँ फिजारी लपटा मैलाई पो हान्दथ्यौ
के संयोग परेछ हामी दुईको उस्तै थियौं निर्धन
हे ! शाकुन्तल काव्यका तिमी छवी सक्तिन है बिर्सन
बाजाबाज थिएन त्यो समयमा एउटै थियो चिन्तन
गर्थ्याैं हामि कुरा नयाँ लहरका हाँसेर नै गन्थन
तिम्रो सामु म ता थिएँ नि लुखुरो के जान्नु के सुन्नु र ?
अन्धा मानिसले बसेर छिँडिमा कुन् फूल के उन्नु र ?
तिम्रो के छ ख़बर पठाउन चिठी के दुःख उस्तै छ कि ?
यस्तो झै-झगडा सुनेर अलि क्यै कञ्चट दुखेको छ कि
हात् बाँधेर बस्याै कि केहि कविता गर्छौ कि क्यै सिर्जना
हे ! नेपालि शिरोमणी धरहरा सक्तिन हैं बिर्सन ।
हाम्रो त्यो सहबास सुन्दर अहो ! भागीरथीको तिर
त्यै वाराणसीमा न हो म र तिमी पिएर बस्थ्यौंं पिर
हिंड्दै छू नि म ता लिरिङ् बिरिङले गर्दैछु क्यै सिर्जना
हे ! साहित्य महारथी घरि-घरि सक्तिन है बिर्सन ।
बिल्लीबाठ छ है गरीबहरूको को बोल्छ को सुन्छ र ?
यस्तो ङार्र र ङुर्रले पनि कतै शत्रु पछारिन्छ र ?
यस्तै छट्पटिका गरेँ यति कुरा यस्तै दुःखेसो छ है,
यौटा फूल म दिन्छु लाऊ कविजी श्रद्धा तिमीमा छ है ।
मेरो देश छ सानु फूट छ ठुलो क्वै शत्रुले तान्छ कि
शत्रु शक्ति र मित्रु शक्ति दुइको होड्बाजीले खान्छ कि
यस्तै तर्क वितर्कको भुमरीमा पौडी बसेको छु है
यौटा फूल म दिन्छु लाउ कवि जी श्रद्धा तिमीमा छ है ।
त्यो बेला तिमिमा खुब कति थियो बिर्सी सकें जान्दिन
बाख्रा-बाघ मिलाउने छलि कुरा ठ्याम्मै म ता मान्दिन
मै हूँ जान्ने र सुन्ने को छ र अरू मै राष्ट्रको सेवक
मेरा सामु सबै यी हुन् नी भुसुना मै हुँ कवि लेखक ।
यस्तै घातक रोगको जहरले देशै गनायो ल है
यौटा फूल म दिन्छु लाउ कविजी अर्थोक क्यै छैन है !
संघर्षको ठीक गर
ओइलाएर भएन काम गतिलो हे वीर नेपाली हो !
रुन्छौ नि कति आज देशभरका हे भाइ कंगाली हो !
क्रान्तिकारी कदम लिएर बढ्ने चर्को प्रतिज्ञा गर !
भिक्षाले हक पाइँदैन बुझ है संघर्षको ठीक गर !
जाली दानवका कठोर र तिखा कानुन कटाइकन
सारा मानिसलाई प्रेम गर्दै राम्रो चलन ल्याउन
गाउँमा बढ् फूर्तिसाथ डट लौ सब चेतनाले भर
भिक्षाले हक पाइँदैन बुझ लौ संघर्षको ठीक गर !
कैयौं हेर मरे गए अझ कति मर्छन् यिनै पाटीमा
झुन्डिन्छन् कति शोक विहृवल हुँदै डोरी कसी घाँटीमा
देऊ वर्गीय चेतना घर घरै कत्ती नमानी डर
भिक्षाले हक पाइँदैन बुझ लौ संघर्षको ठीक गर !
मर्का तन्त्र छँदैछ देशभरमा नौलो कहाँ के छ र ?
जो अन्याय थियो अघि अझ बढ्यो लौ हेर देशैभर
हाहाकार परेर रुन्छ जनता आवाज को सुन्छ र ?
भिक्षाले हक पाइँदैन नि तीखो संघर्षको ठीक गर !
खेताला, मजदुर, छात्र, महिला ती खेतीवाला सब
जागिरे, पसले र देशभरका ती र्सवहारा सब
भेला भइकन लड्नुपर्छ नि बुझयौ कामोस् भूमि थर्थर
भिक्षाले हक पाइँदैन तगडा संघर्षको ठीक गर !
चारौं तर्फछ अन्धकार निमुखा माथि छ त्यै शोषण
गर्ने छन् कि ती मित्र राष्ट्रहरूले नेपाल आलिङ्गन
यो नेपाल नछो नछो अब नछो ! इन्कलाबी नारा भर
भिक्षाले हक पाइँदैन गतिलो संघर्षको ठीक गर !
लग्लग् कामीसके ल हेर छिचरा साम्राज्यवादी जति
तिनकै चाकरीदार यी अब छिट्टै रोएर जालान् सती
मीठो मानववाद बढ्छ दिनहुँ लौ हेर चारैतिर
नेपाली बन लौ भिरेर खुकुरी पारेर ठाडो शिर !
पल्टाऊ इतिहास हेर विचरा ती थैली शाही सब
बिग्रे, खेर गए मरे, सब सडे फोस्रो छ त्यो गौरव
ढोका भित्र कुँदेर हुन्न अबता संसार धावा गर !
भिक्षाले हक पाइँदैन नि कडा संघर्षको ठीक गर !
खाली पेट छ खान छैन घरमा पाइन्छ आश्वासन
नाङ्गो देह छ वस्त्र छैन करमा के काम यो भाषण
रातो रक्त उमाल भक्भक् छिट्टै नेपालका हे धन !
देलान् आशिक ती तर्राई चुचुरा पाखा पखेरा वन ।
मर्नुपर्दछ वीरले समरमा पारेर छाती खुला
पर्नुपर्दछ देशका जति पनि चुसेर खाने दुला
राम्रो जोश लिएर होस सितको चड्कै परेझैं गर
भिक्षाले हक पाइँदैन बुझ है संघर्षको ठीक गर !
ती साहित्य कला र संस्कृति उपर गर्दै ठूलो आदर
सच्चा हे जनसेवी साथीहरू हो ! लौ विश्व मोर्चा गर !
आजादी प्रगति र शान्तिपथको कर्नाल फुक्दै गर
भिक्षाले हक पाइँदैन दरिलो संघर्षको ठीक गर ।
चारौं तर्फछ अन्धकार निमुखा माथि छ त्यै शोषण
गर्ने छन् कि ती मित्र राष्ट्रहरूले नेपाल आलिङ्गन
यो नेपाल नछो नछो अब नछो ! इन्कलाबी नारा भर
भिक्षाले हक पाइँदैन गतिलो संघर्षको ठीक गर !
घोरिँदै घोरिँदै
के दिनमा पसेछु सहर, सहर पस्न मलाई थिएन रहर
लाउन खान टिबिल टिबिल छेलोखेलो होइन
पाखोबारी राम्रै थियो धान फल्ने चाहिँ होइन
गुजारा चाहिँ चल्थ्यो चल्थ्यो मरिहत्ते गर्दा
त्यहाँ बस्न मन लागेन बूढी थला पर्दा
अहिले पनि सम्झना भैरहन्छ मेरो केवलपुर
त्यतैतिर फर्कौं क्यार के छ तिम्रो सुर ?
अहिले पनि उस्तै छौ कि अलि राम्री भयौ
मैले छोड्दा तिमी अलि साँक्क सुँक्क रोयौ
आजसम्म जिउँदै छ है तिम्रो कोखको घाउ
तिमीसित झुम्मिनलाई गर्दै छ है दाउ
बेला बेला सम्झना भैरहन्छ सम्झना भैरहन्छ
मुटु केवलपुर म आउँ क्यार तिमीतिरै के छ तिम्रो सुर
आजसम्म उस्तै छन् कि ती बारिका पाटा
मेटिएका छन् कि छैनन् रगतका टाटा
दुइतिरको चेपुवामा कसो परिनछौ
त्यत्रो गडबड हुँदा पनि तिमी मरिनछौ
कोल्पुखोलो सोधिरहन्छ भन्थ्यौ तिमी पैले
पौडी खेल्न सिकाउँथ्यो सम्झना छ अैले
सलिन डाँडो के गर्छ हँ गाई चराउने पाखो
छहारीमा सुत्दा सुत्दै म गोठालो भा’को
ऐँसेलु खुब खाको
मेरो मुटु केवलपुर
फाल हालौँ कि कुनै दिन के छ तिम्रो सुर
नागढुङ्गाको छेडोबाट चियाउँदै हेर्छु
बाहिरतिर जाँदा बढी सास लामो फेर्छु
धार्के पुग्दा त्यै उकालो उक्लौँ उक्लौँ जस्तो
बुढेसकालको फितलो मन केश पाके जस्तो
कठैबरी माया लाग्छ मेरो केवलपुर
हस्याङफस्याङ आइपुग्छु कि पर्ख केवलपुर
बुढो कैले खुर्मुरिन्छ मन्मा कुरा खेलाऊ
Reference
https://easyayurveds.com/ayurvedic-medicine-for-diarrhea/
Medicinal Plants for skin Burns
Medicinal Plants for Hair Health
30 Medicinal Herbs For your Home
50 Medicinal Plants for Inflammation
50 Medicinal Plants Used as Spices In Nepal
Medicinal Plants for Penis Size Enlargement
Medicinal Plants for Skin diseases
Medicinal Plants for High Blood Pressure
Medicinal Plants For Diabetes (High Blood Sugar)
MEDICINAL AND AROMATIC PLANTS LISTS OF NEPAL
Medicinal Plants Of Nepal ! Genetics, Classification, Preservation, and Applications
100 Rare Medicinal Plants of Karnali Nepal! Impossible to Find Other place.
Top 25 Medicinal Plants For Boosting Memory and Treating Alzheimer
Top 15 Expensive Medicinal Plants of Nepal! Numerous Among Them Are Uncommon Globally
Shashwot Khadka Songs Lyrics and Chords
Samir Shrestha's Top Songs Lyrics And Chords
Nepali Song Lyrics And Chords of Prabesh Kumar Shreshta
All Songs Lyrics Of Wangden Sherpa
Top 10 Ankita Pun Songs with Lyrics and Chords
Strum Along: Top 24 Sushant KC Songs with Lyrics and Chords
Famous Nepali Poems of Sarita Tiwari सरिता तिवारीका कबिताहरु
Famous Nepali Poems Of Man Prasad Subba मन प्रसाद सुब्बाका कबिताहरु
Top Poems Of Dinesh Adhikari दिनेश अधिकारीका कबिताहरु
Best Poems Of Prakash Sayemi प्रकाश सायमीका कबिताहरु
Famous 10 Poem Of Siddhicharan Shrestha
Best Nepali Poem OF SaruBhakta सरुभक्तका कबिताहरु
100 Nepali Famous Haiku Poem In Nepali
Arjun Parajuli ka Nepali Kabitaharu
Some Nepali Poem Of Shekhar Dhungel शेखर ढुङ्गेलका कबिताहरु
Some Poem Of Motiram Bhatta मोतिराम भट्टका केही कबिताहरु
Some Poem Of Lekhanath Paudel लेखनाथ पौडेलका केही कबिताहरु
25 Famous Poem Of Gopal Prasaad Rimal गोपाल प्रशाद रिमालका केही कबिताहरु
Some poem of Kali Prasad Rijal काली प्रसाद् रिजालका केही कबिताहरु
Some Famous Poem Of Bhinidhi Tiwari भिमनिधी तिवारीका केही कबिताहरु
Top Poem Of Madhabh Prashad Ghimire राष्ट्रकबी माधव प्रशाद घिमिरेका कबिताहरु
10 Famous Nepali Poem Of Mahakabi Laxmi Prashad Devkota
Exploring the Literary Legacy: Bhanubhakta Acharya and His Top Ten Poems In nepali
11 types of poetry with Beautiful Short Nepali Poem
Ten Nepali Poems with English Translations for Poetry Enthusiasts Worldwide
