Nepali Kabita collection Part 36


 मणिराज सिंह – तेन्जिङ्गहरू सडकमा ओर्लेका छन्

पौरखी मन उचालेर
स्वाभिमानी आस्था संगालेर
घोडचढीहरू युद्धमा होमिएको बेला
मुकुण्डो भिरेका जोकरहरू
बाटो चौबाटो ढुकेर
नौटङ्की गरिरहेको देखेर
कुण्ठा र निराशाका चट्टानहरू खोपेर
हिमालमा बाटो कोरिरहेका तेन्जिङ्गहरू
फगत नामका लागि सगरमाथा चढ्न छाडेर
सडक र चोकमा ओर्लेका छन् ।
गाईजात्रे उज्यालो च्यातेर
परिवर्तनका तमसुकमा सहीछाप गर्दै
अचकल्टो संविधानको हुक्का गुडगुडाउँदै
उपबुज्रुक बन्न खोजेका बहादुरहरूलाई
घोक्रेठ्याक लगाउन
लेखिएका र नलेखिएका चोटहरू स्याहार्दै
अधुरा आकाङ्क्षाहरू बाँच्दा बाँच्दै
अनुदानको भरमा अलमलिएर
मन तलाउसरि भरिलो बनाएका छन्
कठीन यात्राक्रममा
रातमा पनि हाँसेजस्तै जून
आडम्बरी संस्कारहरू कुल्चेर
नयाँ क्षितिज खोतल्न
तेन्जिङ्गहरू सडकमा ओर्लेका छन् ।


Tnepali kabita , muktak, gazals nepali kabita , muktak, gazal, haiku

 
                  प्रकार अन्तर – त्रास


ब्रह्मलाई
शुन्य बाकसमा राखेर
म भुँडी मात्र लिएर
बाटोमा हिंड्छु

म स्वतन्त्रताको
सिमाभित्र छैन
म बाहिर छु
यहाँ,मान्छेहरु
अराजकतालाई नै
स्वतन्त्रताको सगरमाथा ठान्छन्

म दशगजाभित्र पनि छैन
त्यहाँ हुनू, नहुनु जस्तै हो
म एउटा सिमाभित्र अवश्य छु
यहाँ कुनै विधान छैन
वातावरणको
बन्दुकका सीमान्त आकाशबाट
छिनछिनमा
ताता ओला बर्षन्छन्
छिनमै परिवर्तन हुन्छ पर्दा
र जब,
उखरमाउलो घामले
टाउकाहरुमा टेकेर
उत्ताउलो नाँच देखाउँछ
म सबै बिर्सन्छु,
कहाँ छन् आफन्तहरु
यहाँ वरीपरी त्रास मात्र देखिन्छ

कृष्ण पाख्रिन – जेनी सुतेकी छे ! नानी सुतेकी छे !

भर्खरै कोलाहल, होहल्ला गरेर
तिनको असन्तुष्टीमा एउटा नयाँ महाभारत सकेर
कसरी – कसरी
जेनी सुतेकी छे !
नानी सुतेकी छे !!
यहाँ हल्ला नगर !!!
तिमीहरुको हल्लाले ऊ ब्युंझिन सक्छे ।
तिमीहरु कोलाहल नबन !
ऊ फेरी श्री ३ भएर हल्ला गर्न सक्छे ।
आज दिनभरी नानीले
भाडाकुटी, वनभोज खेलेर
राष्ट्रिय सँस्कृतिका उदाहरणहरु
लाखेनाच, घोडेजात्रा
पल्टनजात्रा, गाईजात्रा इत्यादी
खेलहरुको लाममा
धेरै बेरसम्म
थाकुन्जेल खेलेकी छे ।
अहिले नानी सुतेकी छे ।
ए, हल्ला गर्नेहरु !
हल्लालाई लगेर खबरकागजमा देउ
त्यो राष्ट्रिय खबर हुन सक्छ ।
तिम्रा हल्लाहरु उम्मेदवारलाई देउ
आम निर्वाचनको घोडादौडमा, हल्ला दौडिन सक्छ ।
अथवा जनमतको तैयारीमा हल्लाहरु
समर्थक, विरोधी दुवैको
हल्लाको पोस्टर भएर भित्तामा टाँसिन सक्छ ।
तर जेनी सुतेकी छे !
यहाँ हल्ला गर्न मनाही छ ।
हो-हल्ला, कोलाहल ऊ आँफै नै हो ।
बन्देज छ तिमीलाई !

नानी सुतेको बेला
हिजोआज खबर केही छैन ।
त्यसैले खबर नभएको अखबारपत्रले
खबरकागजको राम्रो भ्रम दिएको छ ।
त्यो खबरकागजमा नानी सुतेको खबर छैन ।
अथवा हल्ला, कोलाहल मच्चाउने
एउटा सिंगो खबरकागज ऊ आँफै हो
कसैलाई केही थाहा छैन ।

ए सपनाहरु !
तिनको निंद्रालाई तिमीले नछेक !!
सपनाहरु, कतै तिमीले तिनको निंद्रामा
अतिक्रमण त गरेका छैनौ ?
तिनको निंद्राको स्वयत्ततामा
कतै कसैले पर्खाल लगाउनु त खोजेन ?
तिनको निंद्रामा
कतै कसैले तन्द्राका अभेद्य जंगलहरु रोपेर
बिकासका बिज्ञापन त बनाएन तिनको निंद्रालाई ?
नानी निंद्रामा मस्त छे, जेनी सुतेकी छे ।
हल्ला निषेध छ, बन्देज छ, मनाही छ ।
नानीसँगै आमा
आमासंगै परिवार
र परिवारसँगसँगै मध्यरातमा
यो देश नै सुतेको छ ।
ब्युँझाउने बिकासे भालेहरु
बेला, कुबेला बास्ने गर्छन् ।
अलार्म लगाउने थोत्रे घडी
घडीसाजकहाँ बिग्रिएर थन्केको छ ।
यी सबैको अर्थ नानीलाई के थाहा ?
जेनी सुतेकी छे, नानी सुतेकी छे ।
उनको निंद्रासँगसँगै परिवार
समाज, वातावरण र देश नै सुतेको छ ।
सावधान ! सावधान !!
यो बेला हो-हल्ला नगर, बन्देज छ, मनाही छ,
र निषेध छ ।
जेनी सुतेकी छे, नानी सुतेकी छे ।
जेनी जस्ता अहिले धेरै धेरै नानीहरु सुतेका छन् ।


Tnepali kabita , muktak, gazal nepali kabita , muktak, gazal, haiku


   नवराज सुब्बा – पुराना जुत्ताहरू

आज
मसंग गफ मिल्ने
अर्थात् मलाई बुझने यो घरमा
मेरा यिनै पुराना जुत्ताहरु मात्र
बाँकी रहे अब !

तर यी पुराना जुत्ताहरु
कहिले यो कुना कहिलो त्यो कुनामा राख्छु र मिलाउँछु
कहिले यता सार्छु, कहिले उता सार्छु र थन्क्याउँछु
यिनीहरूलाई राख्ने, थन्क्याउने ठाउँ कतै पुग्दैन
भण्डारमा अरुहरूलाई ठाउँ पुगेको छैन
भर्‍याङको कुना पनि अब यिनको भएन
सबै ठाउँ छोरा, नातिका सुत्ने कोठा,
पढ्ने कोठामा बद्लिएको छ घर
राख्ने ठाउँकुना कतै पुगेन
यी पुराना जुत्ताहरूलाई
अब यो घरमा
काम नलाग्ने थोत्रा राख्न सुहाउँदैन भन्न थालियो
तर यिनलाई फालिहाल्न पनि माया लाग्छ
सम्झन्छु, कुनै बेला यिनै जुत्ता मेरा पाइलाहरू थिए
जसले मेरा दुःख सुखमा साथ दिएका थिए
घामपानी, सफलता, विफलतामा पनि संगै थिए
यही घरमा कुनै समय यिनै जुत्ताहरू
हातले मोल्दै टल्काइन्थ्यो र लगाइन्थ्यो शानले
यात्राको पहिलो र अन्तिम छाप लगाउने यिनै हुन्थे
आज त्यही घरमा
पुराना भएपछि यिनको बस्ने ठाउँ गुमेको छ
सुरक्षित हुने अधिकार पनि खोसिएको छ
अब नसुहाउने भएका छन् रे
यी पुराना जुत्ताहरू
मेरो जीवन जस्तै

फाटेका जुत्ताहरूलाई
आफ्नो वरिपरि राखेर
अन्तिमपटक आज सुम्सुम्याउँदैछु
त्यो जुत्ता म बेहुला हुदा लगाएको जुत्ता हो
उ त्यो चाहिँ बेहुलाको बाबु हुदा लगाएको जुत्ता हो
अनि यो जुत्ता चाहि हजुरबूबा हुदा लगाएको जुत्ता हो
आज एकैठाउँ पोको परेर फाल्न अघि
यी जुत्ता र आफुलाई एकसाथ सुम्सुम्याउँदैछु
फाल्न अघि घोरिन्छु र सुन्छु
जुत्ताहरु एक स्वरमा भनिरहेछन्-
घरको कुनामा बसेर
आफ्नैसित कति गुनाशा गर्र्छौ स्वामी ?
व्यर्थ नखसाऊ आँखाको त्यो पानी
बरु हिँड जाउँ ! कतै
आखिर,
तिम्रो नियति पनि
हाम्रै जस्तो भएको छ
यो घरमा ।


Tnepali kabita , muktak, gazals nepali kabita , muktak, gazal, haiku

 
   सामर्थ्य – काकाको दलिन

फरक पर्दैन यो बाटो बेचियोस् बेरङ्गीन या रातो भएर;
सडकछेउका चियापसलहरु अबेरसम्म जाग्ने गरेकै छन्,
मदिराका बोतलहरु कुनै कम्युनिष्ट नामधारी दलझै बेपर्वाह फुट्ने गरेकै छन्,
फुटपाथमा रोपिएका कादम्बरी फूलका बिरुवाझैँ मुलुक फुल्ने कोशिशमा तत्पर छ,
तर फुल,केवल त्यसमा बनाइएका भ्रष्टाचारी माउ गौँथलीहरुले मात्र पारेका छन्;
विस्तारका नाममा,
फुटपाथ मिचिएको छ,
मिचिएको फुटपाथ
काकाको बलेसीकै साँधमा आइपुग्छ,
बलेसीमा झर्ने पानी कता बग्दछ उहाँलाई पत्तो छैन,
काकालाई थाहा छैन,
यो विस्तारले वाद अँगालेको
काकालाई यो पनि थाहा छैन,
बलेसीको पानी कसले काटेको,
तर उहाँलाई डर छ,
(उहाँको भाषामा-लोकतन्त्रे डर),
कि बाटो दुईतिर बाँडिदा
आघौँ कता राखेर धान दाउनी गर्ने,
कि माटो यसरी नै फाटिँदा
बा को वाक्य बस्नेबेलामा कता निकालेर विधिपूजा गर्ने,
बाटोलाई देश दाँज्ने हो भने,
देश
बुख्याँचा मन लिएर बसेको छ काकाको अगाडी माटो बनेर,
तर काका निश्चिन्त छन्,कारण,
उनलाई पनि भ्रम छ
कि देश बनाइने भोटले हो
तथाकथित वामपन्थी अठोटले हो,
त्यसैले काका निश्चिन्त छन्
अब
फरक पर्दैन उनलाई
देश ठिङ्ग उभियोस उनैको बाँकी बलेसीमा बाटो भएर,
फरक पर्दैन उनलाई यो बाटो बेचियोस् बेरङ्गीन या रातो भएर ॥

-सामर्थ्य


Tnepali kabita , muktak, gazal nepali kabita , muktak, gazal, haiku


    प्रतिविम्ब

आकाश वदलिँदै जान्छ
एक मुठि खुसी फ्याँकेर
मेरो घरको मझेरीमा
मिठो सपनाको लहलहाउँदो
रहरका बालीहरुमा।
एका बिहानै भित्तामा
आएर अल्झेको हुन्छ
म जस्तै अरुले पनि
त्यही भित्तोलाई नियाल्दै
झुन्डाएका तस्बिरसँग
रहर जन्माएका होलान्।

हिजो आज डर लाग्ने गर्छ
परिचित प्रतिविम्बसँग  पनि,
ती चञ्चल नेत्रले
मलाई गिज्याएको  लाग्छ
मलाई डोहोराएको भान हुन्छ
जम्मै कोठाको आवरण उतारि
अर्को आकृति अर्कै रंगमा
ढालि दिन मन लाग्छ
आँसुमा बगेको गाजल जस्तै
नैराश्यले फेरि बगाउँछ।

हेर्दा हेर्दै एउटा पछि अर्को
प्रतिविम्बले उद्धोषित गर्छ
कहिले निष्ठुर बनेर
कहिले आतंकी भएर
वैद्युतिक तरंगको गतिमा
महाव्याधि झै
परमाणु र एटम बम भएर
विस्फोट हुन मन लाग्छ
ह्रदय देखि तरंगित पारी
क्रान्तिको बिगुल फुक्न
अनुप्राणित गर्ने अनुभूति
जन्माउँछ प्रतिविम्बले
कहिले अगि कहिले पछि हुँदै।


Tnepali kabita , muktak, gazal nepali kabita , muktak, gazal, haiku


   एलिशा ढकाल – मनमा उडान

यो चिसो गोधूलि साँझमा
मन्द हावाको मातमा
अस्ताइरहेको सुर्यको प्रकाशमा
लुकामारी खेल्दै
रमाइ रहेछन् यी चराहरु
निलो रङ्गले पोतिएको
यावन्त आकाशलाइ
आफ्नै नाम गरेर
समुन्द्रमा पौडीएझै
पौडी रहेछन् यो हावामा
बगिरहेछन् हावाको दिशामा
कुनै सांस्कृतिक गितमा नृत्य गरे झै
नाचिरहेछन् चाल मिलाएर, ताल मिलाएर
प्वाँख फिजाएर स्वतन्त्र भै
कुनै पहाडमा झै
उकाली ओराली गरिरहेछन् यो हावामा
लाग्छ, स्वतन्त्र जीवन बाची रहेका यी चराहरुको जिजीविषा कहिलै सकिदैन होला
आकाशमा
उडिरहेका, नाचिरहेका, खेलिरहेका, रमाइरहेका चराहरु

अन्ततः मेरै मनमा अवतरित हुन आउछन् 


Tnepali kabita , muktak, gazal nepali kabita , muktak, gazal, haiku


    भोजराज बराल – मर्यादा

म जन्मे र हुर्केको माटोमा,
मेरो पनि मर्यादा हुन्छ भने,
त्यो माटोमा,
कसैले केहि रोप्नु अघि,
मलाइ पनि सोध्नु न्याय हुन्थ्यो.

बेफ्वाक्मा हुने नहुने रोपेउ,
गोला बारूद,
जीवि, परजीवी,
फल्ने, नफल्ने,
हरेक चिज रोपेउ.

तिमीले,
मिचेर,
सबथोक गरेउ.

मैले लगाएका,
रातका फेरिहरु,
ढोका थुनेर,
सुनीरहेउ.

प्रकृति हो,
एकदिन तिमि भन्दा,
अझै बलियाको,
श्रीष्टि हुन सक्छ,

म,
त्यस दिनको पर्खाइमा छु,
जब,
तिमि पनि,
मलाइ मिचे झैँ,
पानि घट्टमा,
मकैका गेडासरि,
निरिह पिधीन सक्छौ,
धूलो पिठो नहुँदा सम्म,
गुहार भन्नै नपाइ,
पिधीन सक्छौ,
पिधिन्छौ!


TNepali Songs Lyrics nepali kabita , muktak, gazal, haiku


          दामोदर पुडासैनी किशोर – गाउँको बहिर्गमन

आफन्तहरूनै नभएपछि
बिरानो हुँदोरहेछ गाउँपनि
हिजो
बा आमाहरू हुनुहुन्थ्यो
जेठा बा कान्छा बा को परिबार पनि थियो
गाउँमा मेलापात ,नाचगान र ऐँचोपैँचो चल्थ्यो
असार ,मँसिर र पुस माघमा
अन्नले खेत सिँगार्ने
सल्लाह साउती र भारोपर्म चल्थ्यो
अचेल
कोहि भाउज्यूहरू शहरतिर
र, कोहि भाउज्यूहरू बिदेश हिँडेपछि
वरिपरि झाडी उमारेर
धुमधुमति टोलाएर बसेछ घर
आफन्तहरूनै टाढिएपछि
बिरानो बिरानो बन्दोरहेछ गाउँपनि
कहाँ गएहोलान् दाहाल ठूलो बा र पशुपते काका
कहाँ गएहोलान् ढकाल बाजे र फँएल हजुर बा
कहाँ गएहोलान् पलेल जिवा र झम्के काकाहरू
कता गएहोलान् घोले हजुर बा र भुलुँग दिदी
कता गएहोलान् च्याँबा बुढा ,पाकटे दाइ , लिम्बुनी भाउज्यू र डल्ली दिदी
ख्वै कता होलान् चाउरे काका,लुरी दिदी र मखमली दिदीहरू
कसैले बोक्दोरहेनछ शिबजीदाइ,ध्रुबदाइ र चमेली बज्यैको जस्तो भारी
आमाहरू,गोमा कान्छीमा ,सानुबाउ काका र चालिसे आमैलेजस्तो
खालिखुट्टाले चुरूम चुरूम तुसारो माडेर गोरेटो खन्ने पनि कोही रहेनछ अब गाउँमा
चिनेजानेकाहरू सकिँदै गएपछि
बिरानो बिरानो बन्दोरहेछ गाउँ
गाउँ अचेल
खाने अन्नको भन्दा बस्ने मुण्डाघरको पिरलोमा छ
गाउँ अचेल
जग्गा किनबेच , पाखो खार्ने र रेष्टुरेण्टको राग उचाल्ने दम्भमा छ
गाउँ अचेल
गाईको दूध बेचेर
बियर ,स्कच र क्वाइलर टोकेर
निरन्तर गाइरहेछ-
‘सालको पात टपरी हुनि नहुनि सल्लैको
तिम्रो माया कति छ कति नलाउ पछि हल्लैको ‘
गाउँबाट हराएछन्
कमेरो र रातमाटोले लिपेका घरहरू
रहेनछन्
सैँठेलो,दैलो र मझेरी लिपपोत गर्ने
भाउज्यू ,बुहारी र दिदी बहिनीहरू
कोही भेटिएन
अगेना वरिपरी बसेर
बिबाह,पास्नी ,न्वारान र अक्षरका कथा फलाक्ने वल्लाघरे र पल्लाघरेहरू
हामी दाज्यूभाइहरूले
आमा बुबाको पैतालाको धूलो निधारमा लगाइरहेको बेला
दुईचार जनाले माटोको ब्यापारको नाफा नोक्सान हेरिरहेथे
दुइचार जना सुमसुम्याइरहेथे मरूभूमितिर जाने पासपोर्टलाई
दुईचार जना भने घोप्टोपरिरहेथे मोबाइलमा
र झुण्डिरहेथे फेसबुक,यु ट्युब र च्याटको लहरहरूमा
गाउँमा पुराना बाटाहरू छैनन्
र पुराना बाटामा हिँडने आफन्तहरू पनि छैनन्
आफ्ना बाटा,पाटा र अलिकति सेकताप गर्ने मान्छेहरूनै नभेटेपछि
धुरूधुरू मननै रूवाउनेगरि बिरानो बन्दोरहेछ गाउँ
गाउँमा
आँगन ,पिढी ,बन ,बुट्यान र दोबाटो चौबाटो भेट्दा
झ्याम्म अँगालो हालेझै लाग्यो
गाउंका हजुरबा ,हजुरआमा ,काका काकी र दाइ भाउज्यू र दिदी बहिनीहरूले
स्याईँस्याँईँति चलेको बतासमा पनि सुनेझैँ लाग्यो
उहाँहरूकै सुस्केराहरू
आँगन , पाटा र बाटाका किनारहरूबाट कसैले बोलाउँदा भने
गाउँमा अझैपनि सँझना बिर्सनाका कोही त छन् भन्ने पनि लाग्यो
गाउँमा
धेरै धेरै फेरिएछन् बाटा र बासका स्वरूप
तर गाउँभित्रै हराउँदैरहेछन् गाउँका घरहरू
घर जत्तिको पनि भेटिँदोरहेनछ गाउँमा मान्छे
गाउँबाट
आफन्तहरूनै हराएपछि
बिलकुल बिरानो रूपमा पो उभियो
गाउँपनि आज मेरो सामु
हेर्नुहोस्
मजस्तै गाउँपनि
अचेल एउटा भूँमरीमा
फन्फनाइरहेछ
यही गाउंका
सबै अनुहारहरू जोडेर
एउटा नयाँ कोलाज सजाउँने
सुरसारमा छु म अचेल
मेरो गाउँको जस्तो सुगन्ध
मैले आजसम्म
सँसारमा कतै भेटेको छैन
म हरेक रात
गाउँको हरियो खोल्सीमा
गाउँका कोही न कोही प्रियजनसँग
गाउँकै बारेमा
कुरा गर्दै उकालो चढिरहेको सपना देख्छु
र,दिनदिनभर निसास्सिन्छु

शहरका दुर्गन्धी र धुले गल्छेडाहरूमा 


Tnepali kabita , muktak, gazal Nepali Poem(kabita) and Nepali Gazals(Poem/Gazal/ गजल), Nepali Kabita Sansar, Nepali Gajal Sansar, Nepali Shayari, Nepali Kabita about love, Prem Kabita, Dhoka diyeko barema kabita, nepali kabita gajal ko sansar, naya nepali kabita, jhuto prem ko barema kabita


        Bidhya Sapkota – 
Pahad Ra Manchhe
जव म एक्लै हुन्छु
कल्पना र यथार्थको धरातल नाप्न मन लाग्छ
कति मनोरम छ संसार ॥

देख्छु हेर्दाहेर्दै ठडिएको सुन्दर हिमाल
म त्यसलाइ नदेखेरै/नछोएरै राम्रो मान्छु
घामको पहिलो प्रहार उसैमाथी पोखिन्छ
बादलुका घुम्टाहरु उसैमाथी ढाकिन्छन्
पवनका झोक्काहरु उसैसँग ठोकिन्छन्
आगोका लप्काहरु उसैमाथी सल्कन्छन्
जीव जन्तुका कोलाहल त्यही मच्चिन्छन्
र अन्त्यमा
झिनो मुसो पहलमान बनेर उसैमाथी खनिन्छ
र पनी कति सहनशिल छ पहाड ॥

म त्यतिकै सोच्छु
सायद आशावादी छ त्यो पहाड
मननयोग्य छ त्यसको उर्वरता
आफुमाथी पोखिने घामको प्रहरमा ऊ सेकिन सक्छ
बादलुको झोक्काले उसलाइ सिच्न सक्छ
पशुपक्षींको लापरबाहीमा ऊ संगित सुन्न सक्छ
आगोको लप्का र पवनका झोक्काले
उसको रचना गर्भमा नया भ्रुण रोप्न सक्छ
सेता हिउहरुले उसलाइ हँसाउन सक्छ
त्यो नादान मुसाको सामिप्यताले
उसलाइ कुत्कुत्याउन सक्छ
हामी मान्छे त्यति आशावादी बन्न किन सक्दैनौं

हो हामी दुखी छौं
हाम्रा सडकहरु जलिरहेका छन्
घरमा गृहयुद्ध चलिरहेको छ
परिवार विदेशिएका छन्
हामी माथि अपमान र घृणाका भारहरु थचारिदैछ
यसैले हामी हरपल आत्तिरहेको हुन्छौं/भुट्भुटिइ रहेका हुन्छौं ॥

तर हामी किन सोच्न सक्दैनौ कि
हाम्रा घर र सडकले रुपान्तरण खोजिरहेको पनि हुनसक्छ
यसैबाट विचारका अंकुरहरु पलाउन सक्छन्
यहाँ स्वतन्त्रताका पखेटाहरु फटफटिन सक्छ
सदियौं देखिको भार पन्छिन सक्छ
कलमहरु जुर्मुराउन सक्छन्
आवाजहरु बुलन्द हुन सक्छन्
हातेमालोका स्वरहरु गुन्जन हुन सक्छन्

साच्चैं मान्छे त्यति आशावादी बन्न किन सक्दैन ?
हामी वुद्धिमान मानिने मान्छे
त्यति सहनशिल हुन किन सक्दैनौ ?
अलिकती स्वभिमानी बन्न किन चाहन्नौ ?


Tnepali kabita , muktak, gazals nepali kabita , muktak, gazal, haiku

 
      कोमल श्रेष्ठ मल्ल – यो मनमा तिमी झुल (गीत)

यो मनमा तिमी झुल
यो तनमा तिमी खुल
खोलेर हृदय….जन्म जन्म तिमी फूल ….

छिचोली अँधेरी..किरण झैँ उदाउ…
बटुली पिरती मटु मुटु चलाउ ..
नसा नसा माया फिजाउ तिमी
अधर अधर मुस्काउ तिमी
खोलेर हृदय….जन्म जन्म तिमी फूल ….
यो मनमा तिमी झुल……
यो तनमा तिमी खुल

आँखामा बसेर बिस्वासले कसेर
सुगन्ध छरेर पवन घुमेर
पीडालाइ मेटाउ जीवन उठाउ
जीवनको यात्रालाई अमर बनाउ तिमी
खोलेर हृदय….जन्म जन्म तिमी फूल ….
यो मनमा तिमी झुल …
यो तनमा तिमी खुल


Tnepali kabita , muktak, gazal nepali kabita , muktak, gazal, haiku


वैरागी काइँला – पर्वत

घरभित्र पनि सिरान ताला उक्लिँदा
डाँडा-डाँडा अग्लो डिल भरेङको प्रायजसो म उक्लिन्छु
आजकाल सपनामा सधैं म पर्वत चढिरहेको हुन्छु !

जो झुक्दैनन् जति डाँडाहरू, पहाडहरू
टेक्दै झुकाउँछु खुट्टाले प्रत्येक पाइलाको सँघारमाथि
मेरो सडकमाथि !

उफ ! भाँच्चिएर लडिदिन्छन्
हिमालयका ढाडहरू….
आहाल-आहाल रात छादेर मेरो सडकमाथि ।

आकाशका भित्ता-भित्ता ठाकिँदै बजारिन्छ
प्रतिध्वनिको वज्र-
दौडदै गरेको रेलको छप्परमाथि मूल सडकमाथि !
ऐनाको चोइटाले थापेका रगतका टुक्राभित्र
डिब्बा-डिब्बा किच्चिएका
जिन्दगीका क्षणहरू…
भाँच्चिएको रेलको लिकमाथि
दनदनाउँदो आगोको मुस्लोभित्रबाट
म बटुल्छु, म बोक्दछु…
गोजीभित्र अनि काँधमाथि !

धेरै नानीहरूलाई स्कुलसम्म पुर्याएर
धेरै छोराहरूलाई सीमान्तको मोर्चासम्म पुर्याएर
धेरै बाबुहरूलाई अड्डादेखि घरसम्म फर्काएर
अब त थाकिसकेका बाटाहरू
अब त दुर्घटनामा टुक्रिएका सडकहरू
हो, यी सब सडकहरू
मैले मेरो काँधमाथि बोकेको छु
मेरो कुम्भकर्णको काँधमाथि जिन्दगीको लास बोकेको छु !

मेरो काँधमाथिबाट
मेरो प्रेमको घनत्व र आस्थाको उत्तापले
पाकेको जिन्दगीको लास
चोइटा-चोइटा किरणहरूमा चोइटिइएर खस्दछ
मेरो प्रत्येक पाइलाभित्र : मेरो सडकमाथि !

आँखा खस्दछ : यौटा रात सकिन्छ
अर्को आँखा खस्दछ : फेरी अर्को रात सकिन्छ
पैताला खस्दछ : एक खुट्टा बाटो भरिन्छ
पन्जा खस्दछ : पृथ्वीदेखि आकाशसम्म पुल टाँगिन्छ
दुई हात अँगालो खस्दछ :
असीमित आयतनमा धरतीमाथि
अनि इतिकासमा फेरि यौटा अर्को फाटक उघ्रिन्छ !

फाटकको निधारभरि
मानिसको जानकारीका निम्ति
धुपीका सिन्के पातहरूका माझ-माझ
हाँगाको आँख्ला-आँख्लाका आँखाहरूका अक्षरमा
समयले दौडी आएर लेखिदिन्छ : सूचनाका केही पङ्क्तिहरू

स्वागत छ- पर्वतारोहीलाई,
कलिला-कलिला पैतलालाई,
प्रत्येक जिन्दगीलाई !

अब प्रत्येक मान्छेले सुरु गरुन्
आ-आफ्नो यात्रा फेरि यहाँबाट,
यस फाटकबाट !

सूर्यलाई भरीकन
तेस्रो आँखाको ठूलो घुम्ने बल्बभित्र
उत्तानो समुन्द्रलाई दुवै हातमा टेकिदिएर
उभ्भिएको फाटकको टाङमुनिबाट
सार्क र ह्वेलको मत्स्य-आक्रमणबाट
तारतारी समुद्रिक डाँकूहरूको लुटपिटबाट
धनमाल र बचाएर जहाजलाई
अनि औंलामा उचालेर गोवर्द्धन
आफै पनि यस फाटकबाट
आजकाल सपनामा सधैं म पर्वत चढिरहेको हुनछु !

अजकाल सपनामा सधैं
म पर्वत चढिरहेको हुन्छु !


Tnepali kabita , muktak, gazals nepali kabita , muktak, gazal, haiku

 
              दैवज्ञराज न्यौपाने – किसानको रहर (महेन्द्रमाला)

सानो छ खेत, सानो छ बारी, सानै छ जहान
नगरी काम, पुग्दैन खान, साँझ र बिहान ।।

बिहानपख झुल्किन्छ घाम देउराली पाखामा
असारे गीत घन्किछ अनि सुरिलो भाकामा ।।

काँधको शोभा हलो र जुवा हातमा कोदाली
जीवन धान्न गर्नु नै पर्ने उकाली ओराली ।।

छुपु र छुपु हिलोमा धान रोपेर छोडौला
बनाई कुलो लगाई पानी आएर गोडौला ।।

भनेर सानी पटुकी रातो बाँधेर झरेकी
धमिलो खोला बाढीले होला कसरी तरेकी ।

गालामा साना पसिना दाना मोतीझै खुलेकी
घाम र पानी भोक र तिर्खा कसरी भुलेकी ।

सुसेली हाली बयली खेल्छ बतास रातमा
जूनले पोख्छ शीतका थोपा धानका पातमा ।।

सुनौला बाला झुलेर होला भुइँलाई छोएको
फलेको हाँगो कहिले छ र ननुही रहेको ?

हिमाल हाँस्छ मिलाई सेता दाँतका लहर
किसान बनी जहान पाल्ने यो मेरो रहर ।।


Tnepali kabita , muktak, gazal nepali kabita , muktak, gazal, haiku


         कुमार काफ्ले – रिट दायर

न्यायमूर्ति!
प्रेम विश्वास हो कि घृणा
शक्ति भौतिक हो कि आध्यात्मिक
नारी श्रेष्ठ हो कि पुरुष
छोरा ठीक कि छोरी
देह शाश्वत हो कि आत्मा
बुद्ध ठूला कि क्राइष्ट
मोहम्मद पैगम्बर कि नारायण
राम राम्रो कि काम
नाम ठिक कि दाम?

महाशय!
गर्न हुने र नहुने
भन्न हुने र नहुने
ठीक र वेठीक
सत्य र झूटो
देह र आत्मा
नारी र पुरुष
छोरा र छोरी
स्वदेश कि परदेश
रीति कि कुरीति
कुन उचित कुन अनुचित
दुधको दूध पानीको पानी
छुट्टयाइपाँऊ!

महामहिम!
कुखुरा कि अण्डा
भाले कि पोथी
प्रेम कि यौन
विश्वास कि घृणा
सम्मान कि गुलामी
प्रकृति कि परमेश्वर
मान्छे कि पशु
अग्लो कि होचो
धर्म कि कर्म
कुन पहिलो कुन दोस्रो
कुन अब्बल कुन दोयम
सत्य निष्ठापूर्वक प्रमाण पुर्याई
छानबिन गरिपाँऊ!

श्रीमान्!
म सम्माननीय अदालतमा
रिट दायर गर्दैछु
विश्वास छ
तहाँको इजलासले
मेरो यावत्
अनुत्तरित प्रश्नहरूले
न्याय पाउनेछन्
र फेरिफेरि यस्ता प्रश्नहरूले
मेरो मथिङ्गल रन्थन्याउने छैनन्।


Tnepali kabita , muktak, gazal nepali kabita , muktak, gazal, haiku


   वासु शशी – पर्खाल लगाएपछि धेरैथोक बाहिर पर्छ

पर्खाल लगाएपछि धेरैथोक बाहिर पर्छ
यद्यपि यो हो कि
पर्खाल राम्रो पनि बन्न सक्छ,
त्यसमा लहरहरू लाग्छन्,
यद्यपि यो हो कि
पर्खालभित्र जे–जति पर्छ त्यो आफ्नो हुन्छ,
सुरक्षित रहन्छ,
पर्खाल सायद नभई हुन्न
मानौँ देवता हो त्यो
किन्तु पर्खाल पर्खाल मात्रै हो
त्यो आकाशमा पुग्न सक्दैन
र भित्रै पस्नेहरू त त्यसलाई उक्लने पनि हुन्छन्
र पर्खाल, त्यो भत्कन पनि सक्छ

परन्तु अचेलका सहर–सडक जो बालबच्चाका लागि काम लाग्दैनन्
र अचेल मानिसले जो मानिसहरूबाट आफूलाई बढ्ता अलग्याउनुपर्छ
पर्खालमाथि चाहे जतिसुकै खेद प्रकट गरूँ
म त्यसलाई लगाउँछु
(पर्खाल सायद सबभन्दा अप्रिय आवश्यकता हो)
सायद यो जमानामा हामी पर्खालको जरुरत मिटाउनलाई
पर्खाल लगाउँछौँ
हामी पर्खालका विरुद्ध पर्खाल लगाउँछौँ
(तर) लगाउँछौँ, लगाउँछौँ
यद्यपि पर्खाल लगाएपछि धेरै कम भित्र पर्छ
(हुन त सब थोक सबभन्दा बढ्ता चाहिने युग पनि यही हो)
पर्खाल, लोग्नेमान्छेजस्तो पर्खाल,
टाउको लगेर ठोक्न पनि हुने पर्खाल ।


Tnepali kabita , muktak, gazal nepali kabita , muktak, gazal, haiku


  वैद्यनाथ उपाध्याय – यो मन

कति नकच्चरो छ
यो मन त
अति प्रिय लागेको चीज पनि
केही क्षणमै अप्रिय लागिरहेको हुन्छ

लगातार खोजीरह यो मन
यो पनि हैन, त्यो पनि हैन
घरि कसैको अनुहारभरि
सौन्दर्य खोजीरहेछ
घरि ऑफैले रोजेको विषयप्रति
पछुतो गरिरहेछ

यही मन न हो
मान्छेलाई ऊचाई र गहिराइको तलसम्म
लिएर हिंडिरहेछ
निद्रामा पनि अताल्लिएर
हिंडिरहेछ यो मन

खोजीरहेछ, रोजीरहेछ
भेटेका जम्मै चीजहरू
अस्वीकार गरिरहेछ
पीडाहरूको अातीशबाजीभित्र
आफ्नै सुध बुध हराएर
कराईरहेछ यो मन!


TNepali Songs Lyrics nepali kabita , muktak, gazal, haiku


  पेशल आचार्य – फिरादपत्र

मान्छे भन्दा ठूलो द्रोह
यहाँ अर्को कुनै छैन
मान्छे भन्दा अर्को ठूलो
यहाँ कुनै सन्ताप छैन
चिहानबाट
फटाफट उठिरहेका छन्
हिटलर
मुसोलिनी
दादा इदि आमिन
पोलपोर्ट
र विन लादेनका
नयाँ संस्करणहरू,

सर्पहरु
घरमा पालेर
शान्ति नखोजौं कृपया
वनमा
बाघहरु बढेका छन्
दावानल
चम्केको छ वनमै
गुँड भत्किएर
एक जोडी चरी
बिलखबन्दमा छन्,

फिरादपत्र कहाँ हाल्ने
अदालतमा

या मनमा । 


Tnepali kabita , muktak, gazal Nepali Poem(kabita) and Nepali Gazals(Poem/Gazal/ गजल), Nepali Kabita Sansar, Nepali Gajal Sansar, Nepali Shayari, Nepali Kabita about love, Prem Kabita, Dhoka diyeko barema kabita, nepali kabita gajal ko sansar, naya nepali kabita, jhuto prem ko barema kabita